Từ 25 tháng 12 năm 2024, Nghị định 147/2024/NĐ-CP về bảo vệ an ninh mạng và quản lý thông tin cá nhân trên các nền tảng mạng xã hội chính thức có hiệu lực. Tất cả người dùng trên các nền tảng mạng xã hội như Facebook, TikTok, YouTube, Instagram và các dịch vụ trực tuyến khác sẽ phải xác minh danh tính qua số điện thoại chính chủ và Căn cước công dân (CCCD). Nếu không tuân thủ quy trình xác minh, người dùng sẽ bị cấm đăng bài, bình luận, live stream và hạn chế quyền sử dụng các tính năng quan trọng. Quy định này nhằm bảo vệ an ninh mạng và bảo vệ quyền lợi người sử dụng dịch vụ.
1. Mục Đích và Lý Do Cập Nhật Quy Trình Xác Minh Danh Tính
Quy trình xác minh danh tính người dùng trên các nền tảng mạng xã hội như Facebook, TikTok, YouTube, Instagram và các dịch vụ trực tuyến khác được áp dụng nhằm:
- Bảo vệ an ninh mạng: Ngăn chặn hành vi giả mạo tài khoản, lừa đảo và xâm phạm quyền riêng tư.
- Tuân thủ yêu cầu của Chính phủ: Đảm bảo các nền tảng mạng xã hội thực hiện đầy đủ các quy định của Nghị định 147/2024/NĐ-CP, bảo vệ dữ liệu cá nhân và đảm bảo an ninh mạng.
- Bảo vệ quyền lợi người sử dụng: Cung cấp môi trường trực tuyến an toàn, bảo mật và đáng tin cậy cho người dùng.
2. Quy Trình Xác Minh Danh Tính Người Dùng Trên Các Mạng Xã Hội
2.1. Xác minh qua số điện thoại chính chủ
Trên các nền tảng mạng xã hội như Facebook, TikTok, YouTube, Instagram, người dùng cần xác minh qua số điện thoại chính chủ:
- Cung cấp số điện thoại chính chủ: Người dùng nhập số điện thoại cá nhân và xác nhận quyền sở hữu.
- Xác minh qua mã OTP: Sau khi nhập số điện thoại, hệ thống sẽ gửi mã OTP qua SMS. Người dùng cần nhập mã này để hoàn tất xác minh.
2.2. Xác minh qua Căn cước công dân (CCCD)
Ngoài xác minh qua số điện thoại, các nền tảng mạng xã hội yêu cầu người dùng cung cấp Căn cước công dân (CCCD) để xác minh danh tính:
- Cung cấp số CCCD: Người dùng nhập số CCCD vào hệ thống.
- Đối chiếu với cơ sở dữ liệu Chính phủ: Thông tin sẽ được đối chiếu với cơ sở dữ liệu của cơ quan nhà nước để xác nhận tính hợp lệ.
2.3. Xác minh qua SMS gửi đến tổng đài 1414
Bước cuối cùng trong quy trình xác minh là gửi SMS đến tổng đài 1414:
- Cú pháp tin nhắn: Người dùng soạn tin nhắn theo cú pháp "TTTB [SỐ CCCD]" và gửi đến tổng đài 1414.
- Xác nhận từ hệ thống: Sau khi nhận được tin nhắn, hệ thống sẽ đối chiếu và xác minh thông tin. Nếu xác minh thành công, tài khoản sẽ được kích hoạt.
3. Quyền Lợi và Hạn Chế Khi Không Xác Minh Danh Tính
Nếu người dùng không thực hiện quy trình xác minh danh tính, tài khoản sẽ bị hạn chế quyền sử dụng các tính năng quan trọng, bao gồm:
- Không thể đăng bài viết: Tài khoản chưa xác minh không thể đăng bài viết, hình ảnh hoặc video lên dòng thời gian hoặc các nhóm cộng đồng.
- Không thể bình luận (CMT): Người dùng không thể tham gia vào các cuộc thảo luận hoặc bình luận trên các bài viết, video, hoặc hình ảnh.
- Không thể phát trực tiếp (Live Stream): Tính năng live stream sẽ bị vô hiệu hóa đối với tài khoản chưa xác minh.
- Không thể gửi yêu cầu kết bạn hoặc tham gia nhóm: Tài khoản chưa xác minh không thể gửi yêu cầu kết bạn hoặc tham gia vào các nhóm cộng đồng.
- Không thể sử dụng các dịch vụ quảng cáo: Các tài khoản chưa xác minh sẽ không thể sử dụng công cụ quảng cáo, tạo trang doanh nghiệp hoặc thực hiện các hoạt động kinh doanh trên các nền tảng mạng xã hội.
4. Quy Định Cụ Thể Cho Mỗi Nền Tảng Mạng Xã Hội
- Facebook: Yêu cầu xác minh qua số điện thoại chính chủ và CCCD.
- TikTok: Yêu cầu xác minh qua số điện thoại chính chủ và giấy tờ tùy thân như CCCD, hộ chiếu, giấy phép lái xe.
- YouTube: Xác minh qua Google Account, bao gồm số điện thoại và giấy tờ tùy thân (nếu cần).
- Instagram: Xác minh qua Facebook hoặc số điện thoại chính chủ.
5. Thời Gian Xử Lý và Giải Quyết Khiếu Nại
- Thời gian xử lý: Quá trình xác minh sẽ mất từ 24 đến 48 giờ làm việc, tùy thuộc vào số lượng yêu cầu và tính chính xác của thông tin.
- Giải quyết khiếu nại: Nếu gặp vấn đề trong quá trình xác minh, người dùng có thể gửi khiếu nại qua các kênh hỗ trợ của nền tảng. Thời gian giải quyết khiếu nại sẽ là 3 đến 7 ngày làm việc.
6. Kết Luận
Nghị định 147/2024/NĐ-CP chính thức có hiệu lực từ 25/12/2024, yêu cầu tất cả người dùng trên các nền tảng mạng xã hội như Facebook, TikTok, YouTube, Instagram phải thực hiện quy trình xác minh danh tính qua số điện thoại chính chủ và Căn cước công dân (CCCD). Các nền tảng mạng xã hội phải thực hiện đầy đủ các yêu cầu bảo vệ an ninh mạng, bảo vệ dữ liệu cá nhân và ngăn chặn hành vi gian lận trực tuyến. Người dùng không tuân thủ sẽ phải đối mặt với hạn chế quyền sử dụng dịch vụ, bao gồm việc cấm đăng bài, bình luận, live stream và không thể sử dụng các tính năng quan trọng khác.
Quy trình xác minh danh tính này sẽ giúp tạo ra một môi trường trực tuyến an toàn, minh bạch và bảo mật, đồng thời đảm bảo các nền tảng mạng xã hội tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về bảo vệ thông tin cá nhân và an ninh mạng. Chính phủ Việt Nam cam kết phối hợp chặt chẽ với các nền tảng để bảo vệ quyền lợi người sử dụng dịch vụ, bảo đảm an toàn thông tin và bảo vệ an ninh quốc gia.
